Aylardan Mart, mevsimlerden ilk bahara geçişin de yavaş yavaş habercisi oluyor. Bonsai ağaç yetiştiriciliği konusunda yavaştan öğrendiklerimi pekiştirmek ve de henüz bu hobi alanına yeni yeni yönelmeyi düşünen insanlar için başlattığım serimin bu bölümünde “bahar bakımı” konusuna değineceğim. Serinin önceki yazılarına şuradan gidebilirsiniz.

Havaların bazı bölgelerde hala daha yağmurlu ve kasvetli seyrine rağmen, gelen bahar aylarıyla beraber gevşeyen gönül yaylarımızla beraber; gevşeyen başka bir şey de bonsailerimizin kökleri oluyor. Kış ayını atlatan ya da atlatmaya çalışan bu minnak dostlarımız, bahara fit girebilmek için bazı bakımlardan geçmeliler.

Ardıç, zeytin, incir ve sedir bonsailerimin olduğundan önceki yazılarımda bahsetmiştim diye hatırlıyorum. Bu yazımın yepisyeni bir konuğu var; Zelkova Bonsai.

Hikayesi

Çok sevdiğim bir ablamın doğum gününde ona bir bonsai hediye etmeye karar verdik. Kendisi kadar minnoş bir zelkova bonsai beğendik ve gönderdik. Çiçekçiler sağolsunlar sanki daha önce hiç bonsai yetiştirmemişler gibi itinayla 1 haftada solacak şekilde teslim ediyorlar bu bonsaileri. Genelde de “ya benim bonsaim seninkiler gibi olmadı, sarardı bütün yaprakları” diyor insanlar. Bu ağacımızın da başına gelenler ne yazık ki böyle gelişti.

Çiçek sepeti gibi yerlere hizmet veren çiçekçiler genelde tek tip saksı kullanıyorlar ve saksının altında hiç bir surette bir drenaj deliği bulunmuyor. Bu sebepten dolayı da siz bitkiyi suladığınızda fazla gelen su, kökte birikiyor ve toprak artık balçık kıvamına gelerek kökleri hepten kurutuyor.

Zelkova Bonsai toprak değişimi ve drenaj deliği

Öncelikle şunu belirtmeliyim ki; zelkova olarak 2 farklı cins bonsai satışı yapılıyor. Yerli olanda yapraklar diken diken oluyor, ithal olarak gelenlerde ise daha park ve yuvarlak hatlara sahip yapraklılar. Kırmızı bir meyve veriyor, bizim bonsaimizde de meyve gözleri bulunuyor.

Öncelikle saksıdaki bitkiyi olduğu gibi dışarıya çıkarmamız gerekiyor. Burada dikkat edilecek husus; eğer kök topraklı biçimdeyse başlangıçta olduğu gibi dışarıya çıkarmalıyız. Kökü saran topraktan sonrasında budama yapacağız. Fazla toprakları da kullanmadığınız bir diş fırçası ile temizlemenizde fayda var, çünkü muhtemelen drenajsız bir saksıda çalışıyorsanız alt tabaka balçık kıvamındadır.

Saksıyı temizledikten sonra, bir matkap yardımıyla belirlediğiniz iki noktadan delebilirsiniz. Delme işlemi esnasında matkabın darbesini kullanmadan, matkabın kendi kendine akmasını beklemenizi öneriyorum. Saksılar beton ancak ben uzun zamandır böylesi inatçı bir beton delmemiştim 😅

Yaklaşık 2-3 parmak kadar ( benim parmaklar birazcık tombulcana ) aralık bırakarak delikleri güzelce açtık. Başta bunun yeterli gelmeyeceğini düşünmüştüm panç ile deneyecektim ama hiç gerek kalmadı. Deliği şöyle test edebilirsiniz; eğer teliniz geçtikten sonra kenarlardan zemini görebiliyorsanız o deliğin büyüklüğü yeterlidir 😊

Telleme

Ardından açtığımız deliklerden u biçiminde şekil verdiğimiz telimizi bu şekilde açıyoruz. Burada normalde kelebek modeli bir direnç koyacaktım ama saksı çok derin değil, mümkün mertebe katmanlara ayırmak yerine köke yer bırakmak istedim.

Telleri geçirdikten sonra, hafiften zemini toprak karışımınızla doldurun.

Bizim zelkovada sağolsunlar tüpten çıkarıp bütün toprağı temizleyip sıfır şekilde saksıya oturtmuşlar. Ne bir toprak vardı köklerde ne bir şey 😡 Kökleri budarken alt kısımdan almaktan korkmayın ama yan kökleri budarken, uçlarının açılması yeterli. Yani hepten köküne kadar budamanıza gerek yok.

Ardından kökün altından ve çevresinden çok sıkı sarmayacak şekilde tellerimizi doluyoruz. Hafiften bonsaimizin oynamasında bir sorun yok ancak elinizle bıraktığınızda devriliyorsa, biraz daha sıkmanızda fayda var.

Ardından, eğer ki yosununuz varsa kökleri toprak ısısını korumak adına yosunla şekillendirebilirsiniz. Aynı zamanda yanlara sukulent dikimi de biraz orman tarzı bonsai stilini yansıttığı için, geniş ve uzun saksılarda tercih edilebilir.

Sulama

Süsleme bitti, budama tamamladı ve toprağımızı da tazeledik. İster istemez bu toprakta boşluklar var ve bizim o boşlukları da sıkıştırmamız gerek. Bunun için elle ne kadar bastırırsanız bastırın, bir yere kadar başarılı olabilirsiniz. Bu yüzden daldırma yöntemi candır 🌊🌴😅

Bir lehene olabildiğince su doldurun ve ardından saksıyı laaps diye lehenin ortasına bırakın. Yaklaşık 2-3 dakika kadar öylece bırakın, bu arada hava kabarcıkları çıkacaktır sorun değil, yosunlar havalanacaktır sorun değil, biraz toprak dışarı çıkacaktır sorun değil.

Bonsai ağaç yetiştiriciliği esnasında kesinlikle can kurtaran bir teknik. Sulamanın yeterli mi yetersiz mi olduğuna şüphe bırakmayan bir yöntem. Bu şekilde 1-2 dakika kaldıktan sonra, sudan çıkarıp drenaj deliklerinden fazla tüm suyun akmasını bekliyoruz.

Böylece zelkova bonsaimizin toprak değişimi- saksı bakımı ve yaza hazırlık işlemleri tamamlanmış oluyor. Sernin yeni bir yazısında, farklı bir bonsai işleminde yeniden görüşmek dileğiyle, hepinize kucak dolusu sevgiler 😇😊