Kitabın Adı : Anadolu Masalları
Yazarı : Derya ÖZEL
Basım Tarihi : 2020 – Kasım
Yayınevi : Nemesis Kitap
Sayfa Sayısı : 191
Ya Kebikeç*, kağıdı koru
*Kitap sayfalarını kurtlardan koruduğuna inanılan bir melek.
Bu yazımda sizlere, okurken çook ama çook eğlendiğim, beni çocukluğuma götüren bir kitaptan bahsedeceğim. Kitabın adından da kapağından da anlaşılacağı gibi, bu yazımızın temel konusu; masallar 👶😊
Masallar
Yazılı ve sözlü eserlerimiz arasında masallar, Türk toplumunun olmazsa olmazlarından. İçerisinde bulundurduğu semboller ve imgelerle bizlere mesajlar vermektedir. Özellikle Şamanizm geleneğine bağlı olunan dönemlerde çok daha sıkı sıkıya bizlere bağlanmaya başlamış. Yöresel bir masal anlatıldığında hem yörenin özellikleri hem de insanıyla alakalı da bilgi edinebiliyoruz.
Mardin’de hala daha uykucu kimseler için “kulağına uyku boncuğu atılması” deyimi kullanılmaktadır, bu deyim ilk defa bir masalda geçmektedir. Benzer şekilde Şahmaran masalının etkilerinin devamı olarak görebileceğimiz özellikle Doğu illerinde yılan öldürmenin uğursuzluk getirdiğine inanılması da masallara bağlıdır.
Yapılan araştırmalar, çocukluk dönemlerinde düzenli masal dinleyen çocukların, yetişkinlik dönemlerinde yaşadıkları problemlerle başa çıkma konusunda çok daha başarılı, masaldan uzak bir dünyada büyüyenlere göre çok daha aktif olduklarını göstermektedir.
Bilinmeyen Gerçekler
Ancak masalların bir de bilinmeyen bir yüzü var. Ortaçağ Avrupası’nda anlatılan Kırmızı Başlıklı Kız masalında, her bir karakterin ve masal içindeki eylemlerin aslında birer sembol olduğunu pek çok kişi bilmez. Kadınların hayvanlardan bile değersiz görüldüğü ve kapkaranlık puslu bir dönemde, Kırmızı Başlıklı Kız masalı kilisenin tek otorite olarak çocuklara, kadınların evden çıkmaması gerektiğini anlatmaya çalışan bir masalmış meğer.
Kırmızı Başlıklı Kız kadınları, büyük kıllı kurt karakteri erkek cinsel organını, avcıysa kızı kurtaran kiliseyi temsil ediyormuş. Bu masalda aslında çocuklar içten içe mesajla yönlendiriliyor. Mesaj; “tek başına sokağa çıkan kızlara tecavüz edilir. Kilise kurtarıcıdır, onun sözünden çıkmayın”
Turgut Yüksel’in “Sekizinci Günah” adlı yazısında Grimm Kardeşler’in Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler masalını aslında Alman banker Rudi Völler’den aldıkları sipariş üzerine yazdıklarından bahseder. Bu sipariş, Rudi Völler’in sıkıcı gecelerini renklendirmek için istenmiş. Masal bir yetişkin için yazılacak ve sapkınlık ve fetiş öğeler barındıracak. Masaldaki yedi cüce Hıristiyanlıktaki yedi günahı temsil ediyor. Bir de nekrofil ( ölü sevici ) bir prens dahil oluyor. Sonraları yine sipariş üzerine bu, ailelerce de çocuklarca okunsun diye tekrar derleniyor.
Masalalr çocukları uyutmak, büyükleri uyandırmak için anlatılır.
Masal Anlatıcılığı
Masal kadar, bu masalı insanlara aktarması da mühim bir iş doğrusu. Burada da karşımıza “Masal anlatıcısı” çıkıyor. Eskiden masal anlatıcıları köy köy gezip, ahaliye masallar anlatırmış. Masallarını da tam ortadan bölüp, geceler süren bir seri halinde anlatırlarmış. Gelen insanlar dinlemekten mest olup, sırf duyabileyim diye evlerinden hediyeler verirlermiş.
Günümüzde ise “hikaye anlatıcılığı” olarak anılan bu terim, kesinlikle yapmak istediğim bir yetenek. Özellikle çoluk çocuğa bir şeyler anlatıp onları şaşırtmayı çok isterdim doğrusu ☺
Anadolu Masalları Kitabı Hakkında
Kitapta, her yöreden çok güzel masallar var. Şahsen ben okurken çoook keyif aldım. Çocukken dinlediğim masallar vardı ancak yazılı olarak tekrar etmek çok keyifli geldi. Yazarın dedesinin de TRT’de masal anlatıcısı olması ve kendisinin de gezip masal araması nedeniyle kitap çok akıcı ilerliyor.
Kitapta hem tekerlemeler hem de girizgah cümleleri var. Bunlar da okuması çok keyifli. Ben bir kaçını ezberlemeyi düşünüyorum.
Masallarının her birinin sonunda gökten üç elma, elmanın biri yazara, biri okura, biri de masaldan ders çıkarana veriliyor. 🍎
Kitap, masal konusunda çok bilgisiz olan bana çok şey kattı. Bu konuda farkı kitaplar da temin etmeyi düşünüyorum. Sizlerin de okumasını tavsiye ederim.
Derya ÖZEL Hakkında
Radyo-Tv-Sinema mezunudur. 2000 yılından beri televizyon sektöründe bir çok programı sundu. Bu sırada çeşitli dergielerde yazıları yayınlandı. 2010 yılında ikiz kızları Derin ve Mavi doğduktan sonra Posta gazetesinde anne-çocuk başlıkları altında köşe yazarlığına başladı. 2014 yılında İkizlerle Hayat ve 2017 yılında Bana Masal Anlat, Anadolu Masalları adlı kitaplarıyla okurlarla buluştu. Anne ve çocuklara çeşitli seminerlerle atölye çalışmaları gerçekleştirdi. Youtube’da Masal Deryası kanalında okuduğu tüm hikayelerini derleyerek, cezaevlerinde kalan çocuklara göndermek üzere bir sosyal sorumluluk projesi de başlattı. Çocuklara yaratıcı yazarlık atölyeleri veren yazar, Anadolu’yu gezerek herkes için masal toplamaya devam etmektedir.
Kitapta Beğendiğim Sözler
Asla vazgeçme çünkü kaybettiğinde değil, vazgeçtiğinde yenilirsin.
Birinden iyilik gören kimse bu iyiliği hiç unutmamalıdır, birisine iyilik yapan ise yaptığı iyiliği hiç hatırlamamalıdır.
Sakladığın sır senin esirindir, açığa vurursan sen onun esiri olursun.
Ne düşünürsek oyuz. Biz her neysek düşüncelerimizden doğar. Düşüncelerimizle dünyamızı yaparız.
Dünyaya gelmemde maksat ne idi: Bir sadık dost.
Bir kadına doğru ayakkabıları verirseniz dünyayı bile fethedebilir.
Hiçbir şey asla göründüğü gibi değildir, bugün size hayat veren su yarın sizi boğabilir.
Söz vermek bir mana ise sözü tutmak bin bir mana. Herkes söz vermesini bilir ama ‘şeref’ yükreli olana.
Dünyada sadece sevinç olsaydı, cesur ve sabırlı olmayı asla öğrenemezdik.
Affetmek ve unutmak iyi insanların intikamıdır.
Bir adamın ölçütü güçle ne yaptığıdır.
En büyük suçlar, gerekli olanı değil de fazla olanı elde etmek için işlenir.
